Гэтая абаяльная жанчына з цікаўнымі іскрынкамі ў вачах мае літаратурныя здольнасці. Але карыстаецца імі занадта сціпла — калі чулую душу напаўняюць думкі так, што не пісаць немагчыма, альбо па просьбе сваякоў, сяброў… Яна валодае і яшчэ адным не менш каштоўным дарам — тонкім гумарам, уменнем прыкмячаць наўкола ўсё адметнае, характэрнае. Таму і паэтычныя радкі — подпісы пад жартоўныя фотаздымкі — атрымліваюцца ў Марыі Уладзіміраўны па-жыццёваму мудрымі, вясёлымі, дасціпнымі.
— Напэўна ў маму ўдалася, — распавядае яна падчас сустрэчы. — Хоць і нялёгкае жыццё ў матулі было, а любіла жартаваць. 94 гады пражыла… І старэйшая дачка Наталля ў мяне такая ж — з гумарам. На кожны выпадак жыцця ў яе знаходзіцца вясёлая прымаўка, цытата, анекдот…
Марыя Уладзіміраўна родам з Клеччыны, з вёскі пад цікавай назвай — Лукаўцы. Неаднойчы задумвалася, чаму так называецца паселішча і не знаходзіла адказу: няма там лукавых жыхароў і колькі памятае сябе — не было. Сама, як толькі скончыла школу, пакінула сваю маленькую радзіму, каб вучыцца далей, пракласці ўласную адметную ў жыцці сцяжынку. І ўсё ў яе атрымалася. Набыла спецыяльнасць агранома, выйшла замуж, нарадзіла дзвюх дачушак. Да выхаду на заслужаны адпачынак працавала ў Смілавіцкім завочным тэхнікуме. Як з’явілася шмат вольнага часу, захапілася чытаннем беларускай літаратуры. Асабліва ўскалыхнулі душу класікі. Цікавіцца і перыядычнымі выданнямі. Выпісвае і чытае “раёнку”.
— Добрая у вас рубрыка “Што б гэта значыла?”. Пачытала, як пішуць у ёй іншыя, і сама паспрабавала. Калі спадабаецца конкурсны здымак, словы самі бягуць, — усміхаецца Марыя Уладзіміраўна. — Бывае, што і ўнукі дапамагаюць рыфму падабраць ці нейкую думку падкінуць. Творчасць разам нават лепей удаецца. Унукі жартуюць з мяне, кажуць: ты, бабуля, бы гумарны Галусцян з тэлебачання… Першы свой твор я напісала яшчэ ў школе — смешны шарж на аднакласніка. А па-беларуску атрымлівацца пачало гадоў 15 таму, калі трэба было напісаць прысвячэнне выпускніцы другой школы. Дзяўчына любіла беларускую мову — вось таму трэба было і сказаць па-беларуску. Ёсць у ім такія радкі:
Дзяўчынка з Палесся —
красы Беларусі,
Дзе кружыць над поплавам
з клёкатам бусел,
Дзе раніцай птушак
звіняць галасы.
З маленства пазнала
красу роднай мовы
І ў шчасці жыццёвы
свой шлях пачала…
Яе бацька, тады дырэктар школы, ажно праслязіўся як пачуў верш. З таго часу і з’яўляецца ў мяне натхненне пісаць на роднай мове. А дзяўчына, здаецца, стала журналісткай.
Як чулая, добрая матуля, бабуля, цешча, Марыя Уладзіміраўна з замілаваннем расказвае пра сваіх дочак, ўнукаў, зяцёў, з задавальненнем паказвае альбом са шматлікімі фатаграфіямі. Сапраўды, маладыя жанчыны — вельмі прыгожыя, а па расповядах іх матулі — яшчэ і разумніцы. Унукі — Ваня (14 гадоў) і Даніла (7 гадоў) — па сціпласці пайшлі ў бабулю. Зараз якраз тут, у Смілавічах. Добрыя, удзячныя словы знаходзяцца і пра зяцёў — клапатлівыя, адказныя…
Марыя Уладзіміраўна — натура рамантычная, а яе муж — па-гаспадарску дзелавы і не надта ўсхваляе літаратурнае захапленне жонкі. Больш цэніць яе ўменне ўтрымліваць прысядзібны агарод у парадку, вырошчваць на ім багаты ўраджай садавіны, гародніны ды рыхтаваць з іх прысмакі. Зямля і сапраўды пад прафесійным прыглядам агранома добра родзіць, найболей падабаецца Марыі Уладзіміраўне вырошчваць зеляніну.
Наша сустрэча магла б доўжыцца бясконца, бо гаспадыня адкрытая да людзей, гаваркая, шчырасцю прыцягвае да сябе. І тэмы для размовы знаходзяцца хутка, лёгка. Марыя Уладзіміраўна паказала некалькі ўласных вершаў, якія падаліся мне цікавымі, і дазволіла надрукаваць. А таксама паабяцала падрыхтаваць для “Раённага весніка” іншую сваю творчасць — не толькі паэтычную, але і ў прозе. Так што нашы стасункі прадоўжацца і, хочацца спадзявацца, будуць плённымі, парадуюць вас, шаноўныя чытачы. А сёння — толькі часцінка з тых душэўных пачуццяў, якія выліліся калісьці ў Марыі Уладзіміраўны ў паэтычныя радкі. Найперш — пра суседзяў, якіх Канапацкія паважаюць і пра якіх шмат добрага распавядаюць.
Эма МІКУЛЬСКАЯ.
Фота аўтара
ОДА СУСЕДЗЯМ
Мо дні са два сусед
стараўся,
Ля плоту нешта
калупаўся.
Усё капаў і майстраваў —
Вяндлярню спрытна
будаваў.
І вось яна ўжо гатова:
Пабудавана адмыслова.
Ды ядлаўцу тут не хапае,
Але яго прывезла Рая.
“Ну вось і ўсё, —
яна сказала.
— Вывешвай заўтра мяса, сала,
Каўбасы з кубла даставай
І ранкам вэндзіць пачынай.
Бо часу ўжо не так багата —
Праз пару дзён наступіць свята,
А што за свята
без вяндліны, —
Як той грузін
без мандарынаў”.
І ўжо назаўтра вечарком
Прыемна цягне
к нам дымком…
Далей пісаць я ўжо
не стану,
Каб абышлося
без падману.
Бо тэхналогіі не знаю, —
Яшчэ чаго навыдумляю.
Але хачу я тут прызнацца:
На Гену трэба
ўсім раўняцца!
Рая таксама
прыклад нам —
Хвала такім гаспадарам!
