У вёсцы Грабёнка прайшла традыцыйная, трынаццатая па ліку, дзіцячая летняя Алімпіяда. На працягу дзесяці дзён хлопчыкі ўзростам да 14 і дзяўчынкі ўзростам да 15 гадоў, якія жывуць тут, або гасцююць улетку ў сваякоў, спаборнічалі ў сямнаццаці відах спорту.
Чэмпіёнамі Алімпіяды сталі жыхары Грабёнкі Алёна Дормаш (бадмінтон), Уладзіслаў Буй (бадмінтон, боўлінг) і Ірына Лаўранкова (кулявая стральба з пісталета), мінчане Яна Нікіфарава (бег на 30 метраў, скіпінг, кіданне шлёпанца, веласпорт (гіт з месца), «Грабёнскі марафон»), Ігар Шчаўроўскі (бег на 60 метраў, скіпінг, кіданне шлёпанца, практыкаванне на моц, веласпорт (гіт з месца), шашкі), Канстанцін Бародзіч (бег на 30 метраў), Яна Віяленцій (бег на 30 метраў, бадмінтон), Ілья Вяргейчык (бег на 30 метраў), Ілья Мальковіч (бадмінтон), Уладзіслаў Панкратаў («Грабёнскі марафон»), Арсеній Вернікоўскі (кулявая стральба з вінтоўкі), Вікторыя Кеда (кулявая стральба з вінтоўкі), Таццяна Мехава (боўлінг), Максім Смурага (дартс), Павел Дмітровіч (кулявая стральба з пісталета), Алеся Калтовіч (практыкаванне на моц) і Аліна Тараненка (шашкі), жыхарка расійскага горада Мічурынска Дар’я Ерановіч (дартс), каманды «Неадэкват» (перацягванне каната), «Аква» (піянербол), «Чэмпіёны» і «Ібіца» (стрытбол), «Барса» (футбол).
Спецыяльнымі Кубкамі ўзнагароджаны лепшыя спартсмены Алімпіяды Яна Нікіфарава і Ігар Шчаўроўскі.
Спаборніцтвы ў Грабёнцы арганізаваў і штогод пры падтрымцы мясцовых энтузіястаў праводзіць маскоўскі тэлежурналіст Дзмітрый Жураўлёў, які прыязджае з расійскай сталіцы ў адпачынак на радзіму жонкі.
— Дзмітрый, чаму менавіта Алімпіяда?
— Калі мы па ініцыятыве саміх дзяцей пачалі распрацоўваць праграму спаборніцтваў, менавіта яны заўважылі, што атрымліваецца Алімпіяда. І я падумаў: а чаму б і не? Бо ў самой ідэі алімпізму закладзены глыбокі гуманістычны сэнс яднання розных людзей. Мы можам лепш зразумець адзін аднаго менавіта праз спорт.
— Прайшло ўжо трынаццаць грабёнскіх Алімпіяд. Ці мянялася з цягам часу іх праграма па відах спорту?
— Нязначна, але мянялася. Нярэдка — па аб’ектыўных прычынах. Напрыклад, на першых Алімпіядах у нас дзяўчынкі праходзілі рукаход на хуткасць. Знеслі сілавы комплекс на стадыёне мясцовай школы — рукаходу не стала. Пачалі шукаць яму замену і спыніліся на сілавым вісе. Дзяўчынка вісіць на турніку, падбародак над перакладзінай. Перамагае той, хто даўжэй правісіць у такім становішчы. У гэтым годзе рэкорд — 1 хвіліна 11 секунд, які ўстанавіла мінчанка Алеся Калтовіч. Гэта даволі прыстойны вынік: яна б здала норму комплексу ГПА ў нас у Расіі.
Сёлета мы адмовіліся ад правядзення групавой велагонкі. Па-першае, з кожным годам на спаборніцтвы прыходзіла ўсё менш удзельнікаў. Па-другое, існавала пэўная небяспека для дзяцей, паколькі гонка праводзілася па вясковых вуліцах, дзе ездзяць машыны.
У той жа час ў праграме Алімпіяды з’явіліся новыя віды спорту. Напрыклад, дартс, стральба з цацачных пісталетаў і вінтовак.
Увогуле, дзеці вельмі хочуць займацца спортам. Калі кажуць, што цяперашняе маладое пакаленне аморфнае, днямі сядзіць ля камп’ютараў, гэта адзін бок пытання. Нярэдка дзіця проста не бачыць альтэрнатывы. Цяперашнія дзеці — гэта не дзеці пыльных пустыроў пяцідзясятых і асфальтаваных пляцовак сямідзясятых гадоў. Гэта дзеці (асабліва гараджане), якія займаюцца ў добрых спартыўных залах. Але ўзроставы момант самасцвярджэння, спробы сваіх сіл нікуды не знікае, яго немагчыма зарэтушаваць. Напрыклад, у нас праходзіць стрытбол. У школьнай спартзале фарбуюць падлогу, таму гуляць там не выпадае. Мы вешаем баскетбольны шчыт на плот ля адміністрацыйнага будынка мясцовай гаспадаркі і тут, на асфальце, праводзім спаборніцтвы. Дзеці прыходзяць і, не зважаючы на нязручнасці, з вялікім задавальненнем гуляюць. Таму, што ім гэта цікава!
І яшчэ адзін момант. Некаторыя кажуць, маўляў, у дзяцей меркантыльныя інтарэсы, намякаючы на тое, што пераможцы Алімпіяды ў асобных відах некалькі гадоў запар атрымлівалі грашовыя прэміі, якія выдзяляў нам раённы фізкультурна-спартыўны клуб. Сёлета з прэміямі не атрымалася, і дзеці гэта загадзя ведалі. Але ўдзельнікаў Алімпіяды было больш, чым летась. Значыць, не з-за грошай яны сюды прыходзяць.
— Чым запомніцца асабіста Вам сёлетняя Алімпіяда?
— Тым, што было рэкордна шмат зусім маленькіх дзяцей-удзельнікаў. Дзесяці нашым спартсменам — чатыры гады і менш. Часцей за ўсё малых прыводзяць старэйшыя сёстры і браты. Часам — бацькі, якія памятаюць першыя Алімпіяды ў Грабёнцы. Самыя юныя ўдзельнічаюць у бегу на 30 метраў, кідаюць шлёпанец, спрабуюць гуляць у шашкі.
Добрым было надвор’е. Дарэчы, цікавы, невытлумачальны выпадак адбыўся падчас «Грабёнскага марафону». Уявіце сабе: гарачыня — трыццаць градусаў, спартсмены выходзяць на старт. У гэты час над Грабёнкай збіраюцца навальнічныя хмары, пагрымлівае гром, пачынае дзьмуць свежы ветрык. Пакуль ішлі спаборніцтвы, на зямлю не ўпала ні кроплі дажджу, а неўзабаве пасля іх заканчэння хмары рассеяліся, нібыта і не было. Вось і не вер пасля гэтага ў вышэйшыя сілы!
А яшчэ сёлетняя Алімпіяда запомніцца павелічэннем канкурэнцыі. У многіх відах спорту было не два-тры, а чатыры-пяць сур’ёзных прэтэндэнтаў на чэмпіёнства, якія біліся за перамогу да канца, цягнуліся адзін за адным, уздымаючы тым самым планку вынікаў.
— Дзмітрый, ці думалася Вам напачатку, што Алімпіяды ў Грабёнцы будуць доўжыцца больш за дзесяць гадоў, і ці не стаміліся Вы іх праводзіць?
— Далёка наперад я, канешне ж, не загадваў. Хаця і думаў, што калі ёсць такая дзіцячая ініцыятыва, то яна не можа згаснуць хутка. І зараз на Алімпіядзе ідзе ўжо трэцяя глабальная «змена пакаленняў».
Наконт таго, ці не стаміўся… Калі я прыязджаю і праводжу спаборніцтвы, значыць не стаміўся. Штогод у пачатку вясны дзеці цікавяцца ў мяне праз інтэрнэт наконт дакладных тэрмінаў правядзення Алімпіяды. Бо яны ўжо плануюць свае канікулы з улікам гэтага. І калі хтосьці з іх раней тэрміну вяртаецца з летніх замежных вандровак, каб паспець на спаборніцтвы ў Грабёнку — гэта дарагога каштуе.
Вельмі прыемна ўсведамляць, што ты патрэбны гэтым дзецям… Я з вясны пачынаю хадзіць па магазінах, набываць граматы для будучых чэмпіёнаў, розны спартыўны рыштунак для правядзення спаборніцтваў.
— Ці дапамагаюць Вам неяк бацькі ўдзельнікаў Алімпіяд, хтосьці яшчэ?
— Безумоўна! Асабліва ў тэхнічных момантах. Напрыклад, паваліліся неяк на пляцоўцы, дзе мы гуляем у бадмінтон і піянербол, два слупы, да якіх прымацоўвалася валейбольная сетка. Прыйшлі бацькі са сваімі слупамі (прычым, я іх аб гэтым нават не прасіў) і ўсё аднавілі. Стадыён раней таксама касілі мясцовыя дарослыя сваімі бензакосамі. А сёлета там ужо касіў трактар (дзякуй старшыні Валевачоўскага сельсавета Алене Чыканоўскай!). Сетку валейбольную таксама прыносяць бацькі.
Яшчэ хачу падзякаваць аддзелу адукацыі, спорту і турызму райвыканкама пры садзейнічанні якога, у прыватнасці, у будынку дзіцячага садка праходзілі практыкаванні на моц. Асобная ўдзячнасць — дырэктару Грабёнскага сельскага Дома культуры Анатолю Кеда, які не толькі дае нам прытулак для правядзення некалькіх відаў спаборніцтваў, але і дапамагае на годным узроўні праводзіць урачыстае адкрыццё Алімпіяд.
— Адметная асаблівасць спаборніцтваў у Грабёнцы яшчэ і ў тым, што падчас іх здымаюцца перадачы для тэлеканала, на якім Вы працуеце, а ў ролі журналістаў, аператараў выступаюць мясцовыя дзеці і падлеткі. Наколькі гэты момант значны для Вас?
— Магчыма, калі б на Алімпіядзе былі толькі спаборніцтвы, асабіста мне гэта не прыносіла б поўнага задавальнення. Я вельмі ўдзячны кіраўніцтву сваёй студыі. Калі я прывёз з Грабёнкі першую перадачу і паказаў нашаму генеральнаму дырэктару, ён адразу ж пагадзіўся даць яе ў эфір. Хаця я разумеў, што на той момант гэта была даволі слабая перадача. Але ўрэшце ўсё атрымалася. І сёння такія перадачы запатрабаваныя ў пэўнай глядацкай аўдыторыі. Іх любяць і з нецярплівасцю чакаюць.
Я выдатна разумею, што дзіця, падлетак, які жыве ў вёсцы, і нават у Мінску, далёка не заўсёды мае магчымасць творча самавызначыцца. І я спрабую даць ім такую магчымасць. Сярод тых, хто працуе над стварэннем перадач пра Алімпіяды ў Грабёнцы, шмат адметных талентаў. Вельмі шкада, што яны жывуць не ў Маскве або Падмаскоў’і — маглі б зрабіць выдатную журналісцкую кар’еру. Тым не менш, наколькі гэта магчыма за такі кароткі перыяд часу, я стараюся даць ім асновы тэлежурналістыкі. Буду вельмі рады, калі камусьці з іх у жыцці гэта спатрэбіцца.
Ігар АДАМОВІЧ. Фота аўтара
На здымках: лепшыя спартсмены трынаццатай дзіцячай летняй Алімпіяды ў вёсцы Грабёнка Яна Нікіфарава і Ігар Шчаўроўскі